Kayıp Kıta
Onbinlerce yıl önce, Zealandia olarak anılmakta olan bir kara büyük ölçüde Pasifik Okyanusunun suları altında kaldı. Bu yaz bir bilim adamı ekibi, gelişmiş bir araştırma gemisi kullanarak bir sualtı seferini başlattı ve sonuçlar, Dünya’nın tarih öncesi dönemine yepyeni bir bakış açısı getirebilir.
İki aylık gezide on iki farklı ülkeden otuzdan fazla bilim adamı vardı. Yüzeyden 4.000 feet aşağıda okyanus tabanına sondaj yaparak, son 70 milyon yılda gerçekleşen jeolojik süreçleri bize gösterecek bir 8.000 metrelik tortu çekirdeği toplayabildiler.
Zealandia
Çalışma bölümünden Stephen Pekar bir blog yazısında; “Çekirdekler bizim için zamanda ileriye ve geriye gitmemizi sağlayan zaman makineleri gibi davrandı; ilk önce eski su altı çığlarını ardından ateşle dövülmüş kayaları gördük.” diye yazdı. “Yakınlardaki bir yerde, Zealandia’nın ateş ve duman püskürten dağılık kayalar bıraktığını düşünebiliriz.”
Zealandia’nın 60 ila 85 milyon yıl önce Avustralya’dan ayrıldığı, bölgede Yeni Zelanda ve diğer adaların kurulduğu düşünülüyor. Bununla birlikte, kendi başına bir kıta olarak sınıflandırılıp bırakılmayacağına dair hala bazı tartışmalar var.
Şubat 2017’de Northwestern Üniversitesi‘nden jeolog Michael Scotese, National Geographic‘e kıta sahasında iken bir kıta olmadığını söyledi. Avustralya ile arasındaki ilişkiyi Kuzey Amerika ve Grönland ile Afrika ve Madagaskar arasındaki bağlantı ile karşılaştırdı.
Sefer sırasında, ekibe yüzlerce farklı türün çalışma imkânı veren 8.000’den fazla fosil bulundu. Zealandia’da yaşayan canlılar hakkında daha fazla bilgiye sahip olmak batmaya maruz kalmadan önce bilim adamlarının hangi koşulların nasıl olduğu hakkında önceden tahminler yapmasını kolaylaştırır.
Kayıp Zealandia
Bu yolculuğa liderlik yapan Gerald Dickens, “Sıcak sığ denizlerde yaşayan organizmaların mikroskobik kabuklarının keşfi ve kara bitkilerinden gelen sporların ve polenlerin keşfi, Zealandia coğrafyasının ve ikliminin geçmişte önemli ölçüde farklı olduğunu ortaya koydu” şeklinde açıklama yaptı.
Bulunan kalıntılara dayanarak, kara kökenli hayvanların bir zamanlar Zealandia çevresinde dolaştıkları düşünülmektedir. The Guardian‘dan bir rapora göre bölge, kıtalar arası geçişi sağlayacak bir köprü görevi görüyordu.
Bu keşif bulgularının Güney Pasifik‘ten nasıl bir hayat bulduğunu anlamamıza ve Zealandia’nın bir kıtada olup olmadığı konusundaki tartışmalara yeni bir perspektif sunmamıza yardımcı olacağı bekleniyor. Bölgenin jeologlar tarafından iyi bilinmesine rağmen, ayrıntılı olarak incelenecek ilk emsal gözden geçirme belgesi budur.
Bu gezi sırasında toplanan tortu çekirdekleri ve fosiller araştırmacılara çalışmak için bol bol veri sağladı ve şimdi eve geri döndüler. Ama keşif gezisinin organizatörleri geri dönmeye hevesliler.
Çalışmacıların, daha fazla çalışmanın milyonlarca yıl önce ve bugünkü ikliminin geçmişi ile ilgili Zealandia’nın iklim değişikliği hakkında daha fazla bilgi üretebileceği umutları var.