Bazen bazılarımızda spor yaparken kollarımızın arkasında ya da bacaklarımızın arkasında yanma olur. Bu alerjik reaksiyonlarda olduğu gibi kaşıntı ve nefes alamamaya benzer.
Buna, “egzersiz kaynaklı anafilaksi” deniyor. Neredeyse insanların %2’si egzersiz kaynaklı anafilaksiye sahip.
Sıklıkla koşu, dans, tenis, bisiklete binme gibi güçlü fiziksel aktivitelerin ardından gerçekleşirken, yürüme gibi düşük egzersizlerden sonra da gerçekleşebilir.
Kimilerinde egzersiz kaynaklı anafilaksi normal hayatı engellemeyecek düzeyde olurken, kimilerinde o an durmak zorunda kalacak kadar şiddetli olabiliyor. Bazılarında ölümcül bile olabiliyor.
Şiddet açısından insandan insana değişiklik gösteren diğer alerjik reaksiyonlara benzemektedir. Alerjik bir reaksiyon sırasında, bağışıklık sistemi bakteri ve yabancı cisimciklerle savaşan kandaki proteinleri antikorlar yapar.
Egzersiz kaynaklı anafilaksiye sahip birisi, gerekli olmadığı halde bir şeye karşı savaşmak için antikor üretir.
Antikorlar, akut burun ve iltihaplanan cilt gibi alerji semptomlarına neden olan histamin gibi birkaç farklı bağışıklık sistemi kimyasalını serbest bırakır.
EIA (egzersiz kaynaklı anafilaksi) semptomları, kurdeşen, kızarıklık, hırıltılı solunum ve bazen sindirim problemleri içerir. Egzersiz yapmaya devam ederseniz, reaksiyonunuz daha şiddetli hale gelebilir, örneğin boğaz kapanması,düşük tansiyon veya dolaşım bozukluğuna neden olabilir.
Diyetinizden kaynaklı olabilir
Doktorlar bunun sebebini her zaman belirleyemiyorlar. Çoğu durumda, insanlar gıda sebepli egzersize bağlı anafilaksi (FDEIA) adı verilen bir EIA alt grubunu yaşıyor. Bu, spesifik bir gıdayı yedikten kısa süre sonra egzersiz yapacağınız zaman bir reaksiyona neden olur.
Yiyecekleri normalde yediğinizde alerjik belirtileriniz olmayabilir, ancak fiziksel egzersiz ve gıda kombinasyonu ile ilgili bir şey bağışıklık sisteminizi etkiler.
Medscape’ye göre, FDEIA ile bağlantılı en yaygın besinler buğday, kabuklu deniz hayvanları, domates, fıstık ve mısır. Ancak et, meyve, tohum, süt, soya, marul, bezelye, fasulye ve pirinç gibi diğer gıdalardan da etkilendiği bildirildi.
Ancak, bu gıdalardan kaçınmak yeterli olmayabilir de, egzersiz öncesi herhangi bir gıdayı yiyebilen bir reaksiyon başlatmak için, FDEIA’nın nonspesifik bir formu da var.
Ne yazık ki kesin çözümü yok.
Ne yazık ki, EIA’yı önlemenin tek yolu daha düşük yoğunlukta egzersiz yapmaktır. Ya da, yüzme EIA ile ilişkilendirilmediğinden yaptığınız egzersiz türünü değiştirebilirsiniz.
Yiyeceklerin reaksiyonu tetiklediğinden şüpheleniyorsanız, tıbbi öneri egzersizden altı ila sekiz saat önce yemeyi bırakmanızdır. Çok sıcak veya soğuk hava reaksiyonu daha da kötüleştirebilir, bu nedenle bu zamanlarda çalışmamaya özen gösterin.
Reaksiyonunuzun ciddiyetine bağlı olarak, bir doktora gitmek ve reaksiyonu durduran acil enjekte edilebilir adrenalin (epinefrin) ile dolu bir Epipen almak iyi bir fikir olabilir.
Kaynak: 1